Տարվա մեջ մի քանի անգամ մեր ժամանցասեր հասարակությունը բաժանվում է 2 մասի, ո՞ր տոնը տոնել ազգայինը, թե՝ միջազգայինը. Ո՞րն է ավելի հարիր «հայու գենին»՝ հունվարի 28-ը, թե փետրվարի 23-ը, մարտի 8-ը, թե ապրիլի 7-ը, տոնել Հելոուին, թե՝ ոչ, հիշել սիրելիներին Սուրբ Սարգսի օրը, թե՝ Վալենտինի: Սրանք հարցեր են, որոնք դեռ երկար են քննարկվելու, քանի դեռ մենք սիրում ենք ազգովի քննարկել ու քննադատել, մինչ դեռ Reservin.am-ը խորհուրդ է տալիս թեթև ապրել, վայելել կյանքի ամեն պահը՝ հիշելով ու նշելով բոլոր իրական ու հորինված տոները՝ պարզապես հասկանալով դրանց խորհուրդն ու նպատակը առանց ծայրահեղությունների մեջ ընկնելու:
Սուրբ Սարգսի տոնը վերջին տարիներին գնալով ավելի մեծ ժողովրդականություն է սկսում վայելել հատկապես երիտասարդության շրջանում։ Մի փոքր շփոթություն է առաջացնում այն, որ տոնը նշելու հաստատուն օր չունի: Անուղղակիորեն կապվելով 35-օրյա շարժականություն ունեցող Զատիկի օրվա հետ՝ Սուրբ Սարգսի տոնը նույնպես շարժվում է 35 օրերի ընթացքում՝ նշվելով հունվարի 18-ից մինչև փետրվարի 23-ը ընկնող այն շաբաթ օրը, որը տվյալ տարվա Զատիկի տոնից առաջ է ուղիղ 63 օր։
Այս տարի տոնը նշվում է փետրվարի 11-ին: Այդ օրը ժամը 10.30-ին, Երևանում Սուրբ Սարգիս զորավարի անունը կրող երեք եկեղեցիներում կմատուցվի Ս. Պատարագ և կկատարվի երիտասարդների օրհնության հատուկ կարգ: Քանի որ տոնը նվիրված է Սարգիս Զորավարին, նրա որդի Մարտիրոսին և նրանց 14 զինակիցներին, ովքեր նահատակվեցին հանուն իրենց հավատքի, ավանդաբար այս օրը կատարվում է նաև զինվորների պարգևատրման արարողություն:
Ո՞վ էր Սարգիսը և ինչո՞ւ է այս սուրբը այսքան սիրելի մեզ համար:
Սարգիսը ազգությամբ հույն էր և Հուլիանոս կայսեր ժամանակ Բյուզանդական կայսրության մեջ կարևոր զորավարներից մեկը: Երբ Հուլիանոս կայսրը սկսեց հալածել քրիստոնյաներին, Սարգիսը, ով քրիստոնյա էր, բացեիբաց հայտնեց իր քրիստոնյա լինելը և ասաց, որ ինքը չի պատրաստվում ուրանալ Քրիտոսին: Նրան սկսեցին հալածել, և նա իր որդի Մարտիրոսի և 14 զինվորների հետ տեղափոխվեց կայսրության Արևելյան շրջան՝ Հայաստան: Այստեղ որոշակի ժամանակ մնալով՝ հայ թագավորների մոտ ծառայության անցավ, մասնակցեց ռազմական գործողությունների և շատ հրաշքներ գործեց: Նկատելով դա՝ Հուլիանոսը պահանջեց ետ վերադարձնել իր դավաճան զորավարին: Հասկանալով, որ այնտեղ նրան կսպանեն որպես դավաճանի հայ արքունիքում նրան հորդորեցին տեղափոխվել Պարսկաստան և իր զինվորների հետ ծառայության անցնել Պարսից թագավորի մոտ: Սակայն այնտեղ էլ պարսկական շահը, բացահայտելով նրա քրիստոնյա լինելը իր որդու և զինվորների հետ դատարպարտեց մահվան:
Ինչո՞ւ և ինչպե՞ս հմուտ զորավարը դարձավ սիրո բարեխոս:
Համաձայն ավանդույթի Սուրբ Սարգիսն նահատակվելուց առաջ աղոթք է արել առ Աստված՝ խնդրելով, որ բոլոր նրանք ովքեր կհիշեն իր անունը և իր անունով կդիմեն Աստծուն և բան կխնդրեն նրանից, իրականություն դառնա: Ի՞նչ է, եթե ոչ մեծագույն սիրո դրսևորում, երբ մեկը չի խնդրում Աստծուն, որ իրեն չարչարանքներից հեռու պահի կամ փրկի, այլև խնդրում է, որ եթե ինքը, որպես քրիստոնեությանը հավատարիմ զինվոր նահատակվի, ապա այն բոլոր քրիստոնյաները, ովքեր նեղության մեջ կլինեն և իր անունը կտան աղոթքի ժամանակ, փրկվեն: Ահա այս պատճառով Հայ Առաքելական եկեղեցին նրան դարեր շարունակ իբրև սիրո բարեխոս է ընդունել և Սուրբ Սարգսի տոնն էլ կոչվում է՝ Սիրո տոն:
Համաձայն մեկ այլ ավանդապատման աղքատ Աշուղ Ղարիբը փոխադարձ սիրում է մի մեծահարուստի աղջկա՝ Շահ-Սանամին, սակայն աղջկա հայրը արգելում է նրանց ամուսնանալ: Աշուղ Ղարիբը որոշում է գնալ այլ երկիր, որ աշխատի, մեծ կարողություն կուտակի և վերադառնա սիրելիի ձեռքը խնդրելու: Պայմանավորվում են, որ աղջիկը յոթ տարի կսպասի և եթե նույնիսկ մեկ օր ուշանա, ամուսնանա հոր ցանկությամբ: Յոթ տարի քրտնաջան աշխատելով` Աշուղ Ղարիբը կարողություն է ստեղծում եւ տուն դարձի ճանապարհին փորձանքի մեջ ընկնում: Նա աղոթում է Սուրբ Սարգսին` հայցելով արագահաս Սրբի օգնությունը: Սուրբ Սարգիսը, լսելով սիրահարված Աշուղի աղոթքը, իր ճերմակ նժույգով իսկույն հայտնվում է և մեկ ակնթարթում հասցնում Շահ-Սանամեի մոտ: Աղջկա հայրը, տեսնելով Աշուղ Ղարիբի կամքը, կատարված հրաշքը, նրանց անկեղծ սերն ու նվիրվածությունը, օրհնում է երկուսի միությունը:
Այդ օրվանից այս տոնի կարգախոսն է՝ Սիրո ուժն է անհաղթ: Այս օրը ընդունված է նաև աղի բլիթներ ուտել և հուսալ, որ երազում կտեսնեն իրենց ապագա սիրելի էակին:
Reservin.am-ը շնորհավորում է բոլորին այս գեղեցիկ տոնի առիթով ու բոլորին անկեղծ ու անսպառ սեր մաղթում: Թող մեր բոլոր արարքների հիմքում միայն ՍԵՐ-ը լինի, չէ որ Սիրո ուժն է անհաղթ:
Ամրագրեք սեղանները նախօրոք, ստացեք նվեր՝ զեղչի Reservin-Magic Card և մեր կողմից այս գեղեցիկ տոնի առիթով հատուկ պատրաստված աղի բլիթները:
